احتمال وقوع زلزله در خراسان جنوبی زیاد و خیلی زیاد است
بیدار شو ماه پری
محمودآبادی- دیگر صدای ضجه های دخترک شنیده نمی شود،مادرش همان طور که در حال کنار زدن خاک هاست،مدام اشکهایش را پاک می کند، مخلوط خاک و اشک چهره اش را به پرتره ای بدل کرده است که تلاش می کند رنگ مرگ را بپوشاند،دست فرزندش را پیدا می کند. اما برای خارج کردن جسم او در میان آن همه آوار و غبار بیلی نیست که خاک ها را با سرعت بیشتری کنار بزند،پدر نیز مستاصل از نیافتن بیل با دستهایش به کمک می آید. و در نهایت صورت ماه پری از لابه لای خاک ها نمایان می شود. اما…
این وقایع را افراد زیادی در زلزله ی بم تجربه کردند. زلزله ای که از تاریخ وقوعش تاکنون هنوز کبودی های ضربه هایش را می توان بر پیک شهر و مردمانش دید.و دردناکتر این که این تراژدی هر چند سال در ایران تکرار می شود و باز هم برای عده ی زیادی تجربه نمی شود.
زلزله بم که به کشته و مجروح شدن بیش از ۷۰ هزار نفر از هموطنانمان منجر شد و تبعات ناگوار آن همچنان هزاران هزار نفر از بازماندگان فاجعه را آزار می دهد، قطعا یکی از تلخ ترین سوانح تاریخ معاصر ما و روزی فراموش ناشدنی در خاطره مشترک ایرانیان است.
روز پنجم دی ماه مصادف با واقعه زلزله بم در تقویم رسمی کشور روز ملی ایمنی در برابر زلزله نامگذاری شده‌است. پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با توجه به ضرورت آگاه سازی و ارتقای فرهنگ عمومی در برابر زلزله با پیشنهاد نامگذاری این روز به عنوان «روز ملی ایمنی در برابر زلزله» فرصتی را فراهم کرد تا هر ساله با برگزاری برنامه ها و فعالیت های آموزشی و ترویجی متنوع در این روز، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره چند ده هزار قربانی این فاجعه تلخ، زمینه ارتقای آگاهی عمومی و شاخص های ایمنی در برابر زمین لرزه در کشور فراهم شود.
به مناسبت این روز با رئیس سازمان نظام مهندسی خراسان جنوبی گفت و گو کردیم که در ادامه می خوانید.مهندس حسین عباسی ابتدا شرایط خراسان جنوبی را در مقابل زلزله تشریح کرد و گفت: خراسان جنوبی از استانهای لرزه خیز است که احتمال وقوع زلزله در آن از نوع زیاد و خیلی زیاد است.
وی افزود: .این منطقه بارها در طول تاریخ شاهد زمین‌لرزه‌هایی با شدت‌های مختلف بوده و خسارت های فراوانی به زیرساخت‌ها و مردم استان وارد کرده است.
وی ادامه داد: زلزله مخرب ثبت شده در خراسان جنوبی در سال ۴۷ در دشت بیاض رخ داد که گفته شده حدود ۷ ریشتر قدرت داشت. فردای آن روز هم فردوس با زمین لرزه ای دیگر لرزید. در این دو روز، دو منطقه دشت بیاض و فردوس در خراسان جنوبی ویران شد و ستون های ۱۲ هزار خانه مسکونی در هم شکست و نزیک به ۷۰ هزار نفر نیز بی‌خانمان شدند. کشته‌شدگان این دو زمین‌لرزه در آمارهای مختلف، بین هفت هزار تا 12 هزار نفراعلام شده است.
وی با اشاره به زلزله ی طبس نیز اعلام کرد: دومین زلزله مخرب استان در سال ۵۷ در طبس رخ داد که بزرگترین زلزله دوران معاصر ایران نام گرفت. این زلزله با شدت ۷.۸ ریشتر باعث شد که ۷۰ درصد مردم طبس، یعنی ۱۹ هزار و ۶۰۰ نفر جان خود را از دست بدهند. در چشم برهم زدنی شهر تاریخی طبس به تلی از خاک تبدیل شد.
عباسی یکی از دلایل مهم در آمار بالای تعداد کشته ها و زخمی ها را نا ایمن بودن خانه ها عنوان کرد، ایمنی که بعد از زلزله ی بم نظام مهندسی ساختمان در مقررات ملی خود برای آن سر فصل ها و کتاب های مفصلی را به چاپ رسانده است.
وی به تلاش هایی که سازمان نظام مهندسی کشور برای احداث واحدهای مسکونی با نظارت مهندسان و البته قوانینی که برای مهندسان در نظر گرفته شده است اشاره کرد. ساختمان هایی که تاب آوری آن ها در مقابل زلزله بیشتر شده است و تا حدی توانسته آمار تلفات را کاهش دهد.
40 درصد تخفیف
وی بزرگترین دغدغه ی خود را محله های قدیمی بیرجند و البته بافت های فرسوده در دیگر شهر های استان عنوان می کند که هنوز بازسازی یا مقاوم سازی نشده است،و می تواند در زلزله هایی با ریشتر های زیاد فجایع انسانی زیادیرا به بار آورد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان جنوبی می داند که عده ی زیادی از مالکان این ساختمان ها توانایی بازسازی منازلشان را ندارند. به همین دلیل پیشنهاد می کند، حداقل یک یا دو اتاق از خانه ای که در آن زندگی می کنند را ایمن سازی کنند تا حداقل شب را با خیال آسوده تر استراحت کنند.
وی از طرح تخفیف های 40 درصدی گفت که با کمک آن شهروندانی که در بافت فرسوده زندگی می کنند و باید خانه شان ایمن تر شود می توانند برای ایمن سازی اقدام کنند.
خانه های پوشالی

حسین عباسی معتقد است بزرگترین مشکل در بیرجند،در شهرک های اقماری و روستاهای حاشیه ی بیرجند است که در برخی از قسمت های آن بدون ضابطه و بدون نظارت ساخت و ساز شده است.
وی از گزارش هایی می گوید که به کوشش رسیده و از دهیارانی که باید در جایگاه مرجع صدور پروانه ساختمانی روستایی توجه ویژه تری داشته باشند.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان با گلایه از نگاه عامه به اینکه به جای ساخت خانه ای ایمن باید خانه ای لوکس داشت توضیح داد: برخی از افراد هزینه های زیادی برای کاغذ دیواری و کابینت های آنچنانی و نمای شیک و . . . فلسفه ی اصلی ساختمان را که مقاوم سازی است را از یاد برده اند.
وی خاطر نشان کرد: خانه هایی در اطراف شهر ها ساخته می شود که به لحاظ ایمنی مورد تایید نیست اما فرد هزینه های هنگفتی برای زیبا سازی داده است.
عباسی آگاهی نداشتن و بی توجهی به تبعاتی که این موارد به دنبال خواهد داشت را یکی از دلایل مهم این روند در برخی از ساخت و سازها می داند.
البته وی با اشاره به سخت گیری شهرداری در ساخت و سازهای شهری خواست تا مقررات سخت تری در حاشیه های شهر نیز اعمال شود.و ابراز امیدواری کرد فرهنگ مقاوم سازی به نحوی در جامعه نهادینه شود که برای توجیه مالک ساختمان نیازی به تذکر و توجیح نباشد.
کاش مقاوم سازی خانه هایمان را جدی بگیریم تا ماه پری دیگری زیر آوار نماند.